Gezelschapsdieren die met Oekraïense vluchtelingen België binnenkomen: het FAVV hanteert een soepele aanpak

Honden, katten en fretten die als gezelschapsdieren worden binnengebracht uit Oekraïne moeten normaal gezien aan de volgende voorwaarden voldoen: zij moeten geïdentificeerd zijn (microchip), geldig gevaccineerd zijn tegen hondsdolheid, onderworpen zijn aan een titerbepaling voor hondsdolheid met gunstig resultaat (30 dagen na vaccinatie en 3 maanden voor vertrek) en voorzien zijn van een officieel certificaat waarin wordt verklaard dat ze aan de invoervoorwaarden voldoen.

Bij noodsituaties voorziet de wetgeving (Verordening 576/2013, art. 32) dat er toelatingen kunnen worden afgeleverd voor gezelschapsdieren die niet aan bovenstaande invoervoorwaarden voldoen indien deze toelatingen vóór de verplaatsing naar België werd aangevraagd.

In het licht van de zorgwekkende situatie in Oekraïne en om bijkomende problemen, waarmee vluchtelingen uit Oekraïne worden geconfronteerd wanneer zij met hun honden, katten of fretten naar België komen, te voorkomen, stelt het FAVV alles in zijn werk om deze noodsituatie flexibel aan te pakken.

Daarom werd tot nader order en bij wijze van uitzondering besloten om de gezelschapsdieren van deze vluchtelingen te regulariseren, zelfs zonder voorafgaande toelating. 

Ondanks de vele vaccinaties van zowel gehouden als wilde dieren is Oekraïne nog steeds niet vrij van hondsdolheid. Het is daarom van groot belang dat de gezelschapsdieren die met vluchtelingen uit Oekraïne België binnen komen, naar behoren worden geregulariseerd en dat men tot het einde van de risicoperiode alert (vier maanden na de binnenkomst in Europa) blijft op eventuele symptomen van hondsdolheid.

De symptomen of waarschuwingssignalen voor de diagnose van hondsdolheid kunnen worden geraadpleegd op [de Rabiës pagina van de FAVV-website].

Sommige Oekraïense gezelschapsdieren zullen in België aankomen zonder Europees paspoort (mogelijk wel met Oekraïense documenten) of zonder in het paspoort geregistreerd bewijs van vaccinatie tegen hondsdolheid. Aan de erkende dierenartsen wordt gevraagd deze dieren te regulariseren op de volgende manier:

• de dieren identificeren met een microchip of de bestaande microchip aflezen en een Europees paspoort afgeven,
• de dieren te vaccineren tegen hondsdolheid. De vaccinatie moet in het Europees paspoort worden genoteerd.

en te melden bij de lokale controle-eenheden (LCE's) van het FAVV. Voor de kennisgeving kan gebruik worden gemaakt van het formulier in de omzendbrief PCCB/S2/MVN/1064997 (toe te zenden aan de LCE’s). Naast de vereiste gegevens van toepassing moet ook worden aangegeven of en wanneer het dier is gevaccineerd volgens de begeleidende documenten (toe te voegen scan of foto) en welke regularisatie-acties zijn uitgevoerd.

Er kan ook een titratie van rabiësantistoffen worden uitgevoerd op dezelfde moment. Als het resultaat van de titratie > 0,5 IE/ml is, wordt het dier geacht geen risico te lopen en hoeft het niet onder observatie gehouden te worden (zie hieronder).

Sciensano heeft besloten gratis titratie uit te voeren voor gezelschapsdieren die Oekraïense vluchtelingen vergezellen.

Het FAVV zal een deel van de vaccinatie kosten voor haar rekening nemen. De modaliteiten moeten nog worden vastgesteld en zullen binnenkort worden meegedeeld. Het wordt de dierenartsen echter aanbevolen een geloofwaardig bewijs te bewaren van elke vaccinatie die in dit kader is uitgevoerd (foto van de documenten met de identiteit van de eigenaars bijvoorbeeld), die bij de notificatie aan LCE's kunnen worden toegevoegd en dat als basis voor de vergoeding kan dienen.

Vluchtelingen zullen in de nabije toekomst een eenvoudig document in het Oekraïens ontvangen met uitleg over de te volgen regularisatieprocedure en een herinnering aan het risico van hondsdolheid. Als de dieren bij aankomst niet tegen hondsdolheid zijn ingeënt, is het ook van essentieel belang dat hun verzorgers het contact van hun gezelschapsdier met mensen en dieren buiten de familiekring te beperken en de gezondheid en het gedrag van hun gezelschapsdier gedurende vier maanden na de binnenkomst in Europa in het oog houden. Ook wordt aanbevolen de honden, katten en fretten van gastgezinnen in België die in contact zouden komen met de gezelschapsdieren van de vluchtelingen, (opnieuw) te vaccineren tegen hondsdolheid indien deze laatste bij aankomst niet in orde waren met de vaccinatie.

Honden en katten in Oekraïense asielen en zwerfdieren vormen een te groot risico op hondsdolheid, zowel voor de personen die voor hen zorgen als voor andere dieren waarmee zij in contact kunnen komen. De lidstaten die aan Oekraïne grenzen, laten deze dieren niet op hun grondgebied toe en ook de Europese Commissie raadt de invoer ervan af. Het FAVV staat dus niet toe dat ze in België worden binnengebracht. De beste manier om deze dieren te helpen is materiële of financiële hulp te verlenen aan plaatselijke asielen en beschermingsverenigingen.

Naast de duizenden mensen die proberen te helpen, zijn er anderen die van de situatie misbruik proberen te maken. Daarom vraagt het FAVV aan dierenartsen om waakzaam te zijn en de lokale controle-eenheden in te lichten over situaties die kunnen leiden tot het vermoeden van illegale handel in dieren.